Η Σητεία διαθέτει πολλά αξιοθέατα πολιτιστικού ενδιαφέροντος και είναι γενέτειρα του ποιητή Βιτσέντζου Κορνάρου, συγγραφέα του γνωστού Ερωτόκριτου. Κάποια από τα αξιοθέατα της Σητείας και της γύρω περιοχής είναι τα ακόλουθα:
Αρχαιολογικό Μουσείο
Στις τριάντα προθήκες του μουσείου περιλαμβάνονται εκθέματα από το 3500 π.Χ. μέχρι τα 500 μ.Χ. που προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή της Σητείας. Το μουσείο χωρίζεται σε πέντε ενότητες, που αναφέρονται σε αντίστοιχες χρονολογικές περιόδους. Μεταξύ άλλων, εκτίθενται η συλλογή αγγείων, πήλινες πινακίδες της Γραμμικής Α που βρέθηκαν στο αρχειοφυλάκιο της Ζάκρου, ειδώλια από ιερά κορυφής, ένα σταφυλοπιεστήριο νεοανακτορικής περιόδου και ένας ελληνιστικός μύλος για άλεση σιτηρών. Μοναδικό είναι το χρυσελεφάντινο ανδρικό ειδώλιο που βρέθηκε στη θέση Ρουσσόλακος κοντά στο Παλαίκαστρο.
Καζάρμα
Το φρούριο του κάστρου, ή Καζάρμα (Casa di arma), αποτελούσε το στρατώνα της φρουράς ή το διοικητήριο κατά την Ενετοκρατία, ένα δηλαδή από τα οικοδομήματα της Μεσαιωνικής Σητείας η οποία περιβαλλόταν με τείχος. Η οχύρωση της πόλης και η Καζάρμα χρονολογούνται στην ύστερη βυζαντινή περίοδο. Οι πειρατικές όμως επιδρομές, οι συχνές επαναστάσεις των κατοίκων κατά τη διάρκεια της ενετικής κατοχής ακόμα και οι σεισμοί επέφεραν αλλεπάλληλες καταστροφές στα τείχη και στην Καζάρμα, μέχρι που οι ίδιοι οι Ενετοί αναγκάστηκαν να τα καταστρέψουν με σκοπό να τα επιδιορθώσουν, πράγμα που δεν έγινε τελικά. Στην περίοδο της τουρκικής κατοχής τα περιμετρικά τείχη φαίνεται ότι δεν ξαναχτιστηκαν, αλλά η Καζάρμα αναστηλώθηκε και σήμερα διακρίνονται οι τουρκικές προσθήκες, όπως οι κουμπέδες πάνω στις επάλξεις, δηλαδή τα φυλάκια του φρουρίου.
Η Καζάρμα σήμερα έχει αναστηλωθεί και είναι ανοιχτή στο κοινό προσφέροντας πανοραμική θέα στον κόλπο και την πόλη της Σητείας. Κατά την καλοκαιρινή περίοδο στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο της πραγματοποιούνται πολιτιστικές εκδηλώσεις (Κορνάρεια), όπως θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, διαλέξεις, εκθέσεις εικαστικών τεχνών κ.λπ.
Φοινικόδασος του Βάι
Χωρίς αμφιβολία η πιο εξωτική παραλία της Κρήτης, η παραλία Φοινικόδασος του Βάι βρίσκεται 96 χιλιόμετρα ανατολικά του Αγίου Νικολάου. Μια πανέμορφη έκταση από λεπτή χρυσή άμμο που εκτείνεται σε μια κρυστάλλινη γαλαζοπράσινη θάλασσα. Η παραλία υποστηρίζεται από μια πυκνή «ζούγκλα» με περίπου 5.000 φοίνικες, που αποτελούν το μεγαλύτερο φοινικόδασος στην Ευρώπη. Το Βάι πήρε το όνομά του από τα βάγια που είναι οι φοίνικες.
Θα βρείτε την παραλία στην απομακρυσμένη ανατολική ακτή της Κρήτης, σε μια περιοχή που ανήκει σε ένα τοπικό μοναστήρι. Στην περιοχή δεν υπάρχουν ξενοδοχεία ή άλλες τουριστικές εγκαταστάσεις. Η διαδρομή από τον Άγιο Νικόλαο διαρκεί περισσότερο από δύο ώρες, καθώς ο δρόμος είναι στενός και με στροφές. Η καλύτερη εποχή για επίσκεψη είναι τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο.
Λαογραφικό Μουσείο
Με πρωτοβουλία του πολιτιστικού συλλόγου «Βιτσέντζος Κορνάρος» οργανώθηκε και λειτουργεί ένα λαογραφικό μουσείο. Τα εκθέματα, που ανήκουν στον 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ου, συμπεριλαμβάνουν κεντήματα, υφαντά, ξυλόγλυπτα, τοπικές ενδυμασίες, οικοσκευές, εικόνες και άλλα είδη.
Μουσείο – Εκθετήριο τοπικών προϊόντων
Το εκθετήριο – μουσείο τοπικών προϊόντων δημιουργήθηκε και λειτουργεί με την ευθύνη της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Σητείας και αποσκοπεί στην προβολή των τοπικών προϊόντων, την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής. Κυρίαρχα προϊόντα είναι το ελαιόλαδο «Σητεία», ο «Κρητικός τοπικός οίνος» Σητείας, και η τσικουδιά Βαρβάκι.
Ανάκτορο Πετρά
Ο αρχαιολογικός χώρος Πετρά βρίσκεται περίπου 1,5 χιλιόμετρο νοτιοανατολικά του κέντρου της Σητείας και 400 Μέτρα νότια του όρμου της Σητείας στη βόρεια ακτή της Κρήτης, στο Αιγαίο Πέλαγος.
Οι ανασκαφές στην περιοχή του Πετρά ξεκίνησαν το 1985 και από το 2006 επιτρέπονται πλέον και οι επισκέψεις πολιτών. Αρχικά είχαν ανασκαφεί τέσσερις λόφοι με στόχο να διερευνηθεί η έκταση της μινωικής πόλης της περιοχής αλλά και να ερευνηθεί αν υπήρχαν και άλλες θέσεις έρευνας στην περιοχή. Ανακαλύφθηκαν ανάκτορα και κατοικίες, πολλά πήλινα αντικείμενα, λίθινα εργαλεία και αγγεία, υφαντικά βάρη και πολλά ακόμη αντικείμενα που εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο.
Μονή Τοπλού
Το μοναστήρι του Τοπλού είναι ένα από τα γνωστότερα μοναστήρια της περιοχής και ολόκληρης της Κρήτης. Απέχει μόλις 10 χιλιόμετρα από τη Σητεία και βρίσκεται στα ανατολικά της.
Η αρχική ονομασία της μονής ήταν “Παναγία η Ακρωτηριανή” αλλά το όνομα άλλαξε και η επικρατέστερη θεωρία για το νέο του όνομα είναι ότι προέρχεται από τη λέξη “τοπ” που στα τουρκικά σημαίνει κανόνι, εξαιτίας ενός κανονιού που υπήρχε κατά την Ενετοκρατία, που προφύλασσε το μοναστήρι από τους πειρατές αλλά ενημέρωνε και τους κατοίκους της περιοχής για κινδύνους. Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας η μονή, εξαιτίας της στρατηγικής της θέσης, είχε αποκτήσει μεγάλη δύναμη ενώ κατά την Τουρκοκρατία δέχτηκε πολλές φορές επιθέσεις, εξαιτίας του πλούτου της αλλά και γιατί θεωρούνταν ότι υποθάλπει Έλληνες επαναστάτες. Κατά τη γερμανική Κατοχή στη μονή υπήρχε ασύρματος για να επικοινωνούν με τις συμμαχικές δυνάμεις, μέχρι που οι Γερμανοί το ανακάλυψαν και εκτέλεσαν τον ηγούμενο Γεννάδιο Συλλιγνάκη, τα οστά του οποίο βρίσκονται σήμερα στο ηρώο της αυλής της μονής.
Σήμερα στη μονή μπορείτε να δείτε πολύ σημαντικά έργα θρησκευτικής τέχνης αλλά και να αγοράσει βιολογικά προϊόντα που παράγονται από τους μοναχούς και από πρώτες ύλες των χωραφιών της μονής, προϊόντα όπως κρασί, τσικουδιά και λάδι.
Φαράγγι Ζάκρου ή Φαράγγι των Νεκρών
Από την πλατεία του χωριού Ζάκρος στα τελευταία βήματα του διεθνούς ορειβατικού μονοπατιού Ε4,αρχίζει η πεζοπορική διαδρομή του περίφημου φαραγγιού των Νεκρών, το οποίο τελειώνει στην Κάτω Ζάκρο κοντά στο Μινωικό παλάτι.
Στις ορθοπλαγιές του υπάρχουν αμέτρητες μεγάλες ή μικρές σπηλιές μέσα στις οποίες ανακαλύφθηκαν ταφές και ευρήματα της Μινωικής εποχής μεγάλου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
Οι αρχαιολόγοι είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι το φαράγγι χρησιμοποιήθηκε από τους Μινωίτες σαν γρήγορη μεταφορική οδός από το λιμάνι της Κάτω Ζάκρου στην ηπειρωτική χώρα. Το φαράγγι είναι βατό όλο τον χρόνο εκτός από κάποιες βροχερές μέρες του χειμώνα κατά τις οποίες μετατρέπεται σε ποτάμι.
Τα επιβλητικά κάθετα τοιχώματα του φαραγγιού δίνουν στον περιπατητή την αίσθηση του δέους. Ένα ιδιαίτερο σημείο του φαραγγιού είναι ο Κάστελας, ένα τεράστιος απομονωμένος βράχος ,πάνω στον οποίο είναι ορατά τα ερείπια ενός κάστρου. Είναι προφανές ότι ήταν ένα σημείο άμυνας, από τις δια θαλάσσης επιθέσεις των κατοίκων.
Από την κορυφή του Κάστελα έχετε την καλύτερη θέα του φαραγγιού και είναι επιβεβλημένο για κάθε συνεπή περιπατητή να ξεστρατίσει 20 λεπτά από το μονοπάτι για να βρεθεί στην κορυφή του.
Μινωικό Παλάτι της Ζάκρου
Η Ζάκρος βρίσκεται σε μια απομονωμένη περιοχή της Ανατολικής Κρήτης, 45 χλμ νοτιοανατολικά της Σητείας. Εδώ η επικοινωνία με την Ανατολή ήταν γρηγορότερη κατά τη Μινωική Εποχή κι, έτσι, οι Μινωίτες φρόντισαν να κτίσουν εδώ το διοικητικό κέντρο της Ανατολικής Κρήτης με ένα σημαντικό λιμάνι. Τα ευρήματα που έχουν βρεθεί ήταν αρκετά πλούσια (φύλλα χρυσού, ελεφαντόδοντα, κοσμήματα, αγγεία κλπ), ενώ υποδεικνύουν και τη στενή σχέση της πόλης με τα λιμάνια της Κύπρου, της Αιγύπτου και της Μέσης Ανατολής.
Το παλάτι της Ζάκρου ήταν χτισμένο στην έξοδο του επιβλητικού Φαραγγιού των Νεκρών και είναι το τέταρτο μεγαλύτερο μινωικό παλάτι που έχει ανασκαφεί μετά την Κνωσό, τη Φαιστό και τα Μάλια. Η ευρύτερη περιοχή είναι διάσπαρτη με αρχαιολογικούς θησαυρούς, ενώ ακόμη και το όνομα του φαραγγιού των Νεκρών οφείλεται στους προ μινωικούς τάφους που βρίσκονται στα τοιχώματα του. Ο αρχαιολογικός χώρος είναι επισκέψιμος, ενώ τα περισσότερα ευρήματα φυλάσσονται στα Αρχαιολογικά Μουσεία Ηρακλείου, Σητείας και Αγίου Νικολάου.