Γενική Περιγραφή
Το ειδυλλιακό Οροπέδιο Λασιθίου, η γενέτειρα του θεού Δία, βρίσκεται περίπου 25 χλμ νότια από τα Μάλια και 70 χλμ νοτιοανατολικά της πόλης του Ηρακλείου. Βρίσκεται σε μια ήρεμη και πολύ εύφορη περιοχή που περιτριγυρίζεται από τα άγρια ψηλά βουνά της Δίκτης και αρκετά μικρότερα οροπέδια.
Το υψόμετρο του κάμπου κυμαίνεται από 800μ έως 850μ, γεγονός που το κάνει από τις λίγες νησιωτικές κατοικημένες περιοχές της Μεσογείου σε τόσο ψηλό υψόμετρο. Διοικητική πρωτεύουσα του ομώνυμου δήμου είναι το Τζερμιάδο, ενώ άλλα σημαντικά χωριά είναι ο Άγιος Γεώργιος και το Ψυχρό με τις πολλές πηγές.
Το Οροπέδιο Λασιθίου είναι μια γραφική πεδιάδα που περικλείεται από βουνά και αποτελεί μια πολύ όμορφη περιοχή η οποία συνδυάζει την παράδοση, τη μυθολογία και την ιστορία και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να προσελκύει πολλούς επισκέπτες οι οποίοι επιθυμούν να απολαύσουν ένα φυσικό τοπίο, να περιηγηθούν στα γύρω χωριά και να θαυμάσουν τους ανεμόμυλους που παλαιότερα αντλούσαν νερό υπογείως, για να ποτίζουν με αυτό τις καλλιέργειές τους.
Για τη γεωμορφολογική σύσταση του Οροπεδίου Λασιθίου υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Μια από αυτές είναι ότι πολύ παλιά έπεσε στην περιοχή ένας μετεωρίτης και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να πάρει το Οροπέδιο τη σημερινή του μορφή. Από την άλλη πλευρά υπάρχει μια πιο εμπεριστατωμένη εκδοχή που υποστηρίζουν διάφοροι γεωλόγοι η οποία είναι ότι το Οροπέδιο Λασιθίου έχει πάρει την σημερινή του μορφή εξαιτίας των πολλών υδάτων τα οποία προέρχονταν από τα γύρω βουνά και πλημμύριζαν τον σημερινό κάμπο του Οροπεδίου. Οι πλημμύρες αυτές , καθώς και η αναγκαστική ερήμωση του τόπου επί δύο αιώνες, ανάγκασαν τη Βενετία, να κατασκευάσει στον κάμπο του Οροπεδίου ένα τεράστιο αποστραγγιστικό έργο με ευθύγραμμες τάφρους, τις αποκαλούμενες μέχρι και σήμερα από τους ντόπιους κατοίκους: «Λίνιες».
Οι κάτοικοι στο Οροπεδίου βασίζονται κυρίως στην αγροτική και κτηνοτροφική οικονομία ενώ την τελευταία δεκαετία έχουν γίνει αξιόλογες προσπάθειες από δήμο και ιδιώτες να στραφεί το Οροπέδιο και η οικονομία του στον Αγροτουρισμό. Στα περισσότερα χωριά του μπορεί ο κανείς να βρει παραδοσιακές γραφικές ταβέρνες και να γευτεί μοναδικά τοπικά πιάτα καθώς επίσης και να απολαύσει μια ευχάριστη διαμονή σε παραδοσιακούς ξενώνες που θα συναντήσει σε κάποια από τα γύρω χωριά.
Τα βουνά που περιβάλλουν το Οροπέδιο Λασιθίου είναι:
- Νοτιοανατολικά βρίσκεται ο κύριος όγκος το Σπαθί που βρίσκεται στα 2.148 μέτρα
- Στα ανατολικά βρίσκεται η Τζίβη ή Αλόιδα
- Δυτικά βρίσκεται η Σκλόκα που και ο Αφέντης
- Από το βορρά έχουμε τη Σελένα
- Βορειοδυτικά το Λουλουδάκι
- Από το νότο έχουμε το Σαρακηνό, το Βιργιωμενο και τη Μαγερεύτρα